Kegagalan Enjin Semasa Berlepas: Punca Utama Kemalangan Pesawat

Fasa berlepas merupakan salah satu detik paling kritikal dalam penerbangan. Statistik menunjukkan bahawa sebanyak 20-30% kemalangan udara berlaku dalam tempoh beberapa minit selepas berlepas. Antara punca utama nahas dalam fasa ini ialah kegagalan enjin — khususnya disebabkan oleh engine stall atau fuel starvation. Dalam artikel ini, kita akan membincangkan bagaimana insiden ini berlaku dan apa yang boleh dilakukan untuk mencegahnya.

Apa Itu 'Engine Stall'?

Engine stall berlaku apabila aliran udara ke dalam enjin terganggu, menyebabkan pembakaran bahan api tidak stabil atau berhenti terus. Dalam pesawat jet, ini biasanya melibatkan gangguan pada kompresor atau kebakaran balik (backfire). Kesan daripada stall boleh menyebabkan kehilangan daya tujahan (thrust), yang amat berbahaya semasa berlepas kerana pesawat masih berada pada ketinggian rendah dan tidak mempunyai ruang untuk membetulkan keadaan.

Apa Itu 'Fuel Starvation'?

Fuel starvation berlaku apabila enjin tidak menerima bekalan bahan api yang mencukupi, walaupun tangki mungkin masih mempunyai baki bahan api. Ini boleh disebabkan oleh:

• Suis bahan api yang tidak diaktifkan dengan betul
• Masalah dalam sistem pemindahan bahan api
• Tangki utama kehabisan bahan api lebih awal
• Saluran tersumbat atau pam gagal berfungsi

Apabila enjin tidak menerima bahan api mencukupi semasa takeoff, ia boleh mati secara tiba-tiba dan menyebabkan pesawat kehilangan daya angkat dalam tempoh beberapa saat.

Contoh Kes Nahas Akibat Kegagalan Enjin Semasa Berlepas

Salah satu kes yang sering dikaji dalam latihan keselamatan penerbangan ialah nahas takeoff akibat fuel starvation di pesawat kecil atau ringan. Dalam banyak kes, juruterbang terlupa menukar tangki bahan api dari auxiliary tank ke main tank, atau gagal menyedari aliran tidak sekata. Akibatnya, enjin mati selepas gear ditarik masuk, dan pesawat hilang kawalan dalam tempoh 20-30 saat pertama selepas berlepas.

Bagi pesawat komersial pula, stall yang berlaku dalam enjin turbofan semasa climb-out boleh menyebabkan thrust asymmetry, iaitu daya tujahan tidak seimbang, yang boleh memusingkan pesawat jika tidak dikawal segera.

Faktor Penyumbang

• Latihan tidak mencukupi untuk mengendalikan kecemasan sejurus selepas takeoff
• Kesilapan manusia seperti tidak menyemak checklist bahan api
• Masalah mekanikal yang tidak dikesan semasa pemeriksaan pra-penerbangan
• Reka bentuk sistem bahan api yang kompleks dan sukar dikendalikan

Langkah Pencegahan

Bagi mengurangkan risiko kegagalan enjin semasa berlepas, beberapa langkah penting perlu diambil:

• Laksanakan checklist pre-flight dengan teliti, termasuk sistem bahan api dan suis utama
• Pastikan tangki yang digunakan untuk takeoff mempunyai jumlah bahan api yang mencukupi
• Latihan simulator untuk menghadapi enjin mati selepas V1 (keputusan teruskan berlepas)
• Penggunaan teknologi seperti Fuel Quantity Indication System (FQIS) dan sistem amaran automatik

Kesimpulan

Kegagalan enjin semasa fasa berlepas boleh menjadi tragedi dalam masa beberapa saat sahaja. Sama ada disebabkan oleh stall atau fuel starvation, juruterbang perlu dilatih dan dilengkapi dengan pengetahuan serta prosedur kecemasan yang jelas. Dalam penerbangan, setiap saat dan keputusan adalah kritikal — dan memahami risiko ini boleh menyelamatkan nyawa.

Ingat: Takeoff is optional, but landing is mandatory — pastikan anda bersedia sebelum menekan throttle ke maksimum.

Anda fikir anda tahu Kegagalan Enjin Semasa Berlepas: Punca Utama Kemalangan Pesawat ?

Anda fikir sekali lagi....

Assalamualaikum.

Penafian: Artikel ini adalah untuk tujuan maklumat umum sahaja. Segala rujukan adalah berdasarkan maklumat melalui pemerhatian dari media, penulisan, artikel kejadian sebelumnya. Penulis tiada kepakaran dalam penerbangan atau kajian kes kemalangan pesawat.